فوران نهم آوریل با جزئیاتی بیش تر مشاهده شد

در فوران نهم آوریل، خورشید حبابی از گرما را به صورت گاز یونیزه شده به سمت منظومه‌ی شمسی پرتاب کرد. انفجار با جزئیاتی بی‌سابقه به وسیله‌ی مجموعه‌ای از فضا‌پیماها مشاهده شد.

برای ادامه ی این خبر به ادامه مطلب مراجعه کنید

در فوران نهم آوریل، خورشید حبابی از گرما را به صورت گاز یونیزه شده به سمت منظومه‌ی شمسی پرتاب کرد. انفجار با جزئیاتی بی‌سابقه به وسیله‌ی مجموعه‌ای از فضا‌پیماها مشاهده شد.  

این جزئیات ویژگی­‌های جدیدی را که با کامپیوتر پیش‌­بینی شده بود اما مشاهده‌­ی آنها در تجربه مشکل بود، آشکار کرد.

چنین فوران‌­هایی که «فوران تاجی خورشیدی»(CME: Coronal Mass Ejection) نامیده می‌­شوند، به صورت دوره‌­­ای اتفاق می‌­افتند و اگر به سوی زمین باشند تهدیدی بالقوه برای فضا­نوردان و‌ ماهواره‌ها به‌­حساب ­می‌­آ‌‌‌‌‌یند.‌ ستا‌ر‌ه‌­شناسان این فو‌ر‌ا‌ن‌­ها را با امید دستیابی به توانایی‌ ‌‌پیش‌­بینی آ‌ن‌ها‌ و پیش­بینی شرایط خطرناک در فضا مطالعه می‌­کنند. فوران تاج خورشیدی نهم آوریل، آن‌گونه که از زمین مشاهده شد، در لبه‌ی خورشید رخ داد.  در نتیجه درخشش پرتوهای گاما (زبانه‌­ی خورشیدی)  که با وقوع CME هم زمان است، از دید پنهان شد و فضاپیمای مشاهده‌گر خورشید را بیش از حد معمول قادر به آشکارسازی و کشف ساختارهای کم‌­نور ساخت.

تصویر: یک فوران تاجی خورشید از دید سوهو

«اد دلوکا»(Ed DeLuca) می‌گوید:" مشاهداتی از این قبیل بسیار نادر است." او یکی از اخترشناسان مؤسسه‌­ی اسمیتسونی(مرکز اخترفیزیک هاروارد-اسمیتسونی) است که هم‌­اکنون این یافته‌­ها را در جلسه‌ی مطبوعاتی ارائه می‌کند.

با به کارگیری تلسکوپ پیشرفته پرتوی گامای اسمیتسونی(XRT) داخل فضاپیمای هینود، ماهواره‌ی مشاهده‌­گر خورشید، اختر­شناسان یک ساختار مغناطیسی مارپیچی­ را مشاهده کردند. این ساختار مارپیچی هنگامی که خورشید را ضمن وقوع فوران ترک می‌کند، باز می‌شود (از شکل مارپیچی خارج می‌شود). این باز شدن می‌­تواند هنگامی که میدان مغناطیسی از حالت پیچ‌­خوردگی زیاد به حالتی با تاب کمتر می‌­رود، انرژی آزاد کند و از این طریق فوران را قو‌ی‌­تر می‌کند.

چند ساعت بعد، تلسکوپ XRT جریانی از ماده را به طرف صفحه‌­ی تلسکوپ آشکار کرد که به صورت خطی قابل رویت بود. در واقع شیئی که به عنوان صفحه‌­ی شناور در لبه دیده ­می‌شود، صفحه‌­ی جاری، صفحه گازی نازک و باردار ­شده است. در این صفحه خطوط میدان مغناطیسی متقابل یکدیگر را طی فرآیندی که اتصال مجدد مغناطیسی نامیده می‌­شود، نابود می‌­کنند. ادامه‌­ی مشاهدات XRT نشان داد میدان‌­های مغناطیسی ساعت‌­ها پس از فوران به سمت این صفحه جریان دارند. در ابتدا به سمت صفحه و سپس به سمت پایین و سطح خورشید حرکت می‌­کنند.

با وجود اینکه مدل‌های کامپیوتری CME چنین حرکت­‌های خطوط میدان مغناطیسی را پیش بینی می‌­کنند، اما تاکنون مشاهده‌­ی آن‌ها به صورت تجربی دشوار بوده­ است. موقعیت یکتای این فوران بر لبه‌ی خورشید به اخترشناسان امکان اندازه گیری دقیق این حرکت‌­ها را داد.

اخترشناسان هم چنین تخمین ­زده‌­اند که دمای این صفحه بین 8/2 تا 10 میلیون درجه‌ی سانتی‌گراد است که با اندازه گیری‌های قبلی، به وسیله‌ی طیف‌سنج ماورای بنفش تاج‌نگار فضا­پیمای سوهو، در لایه‌های بالاتر تاج توافق دارد.

این مشاهدات هم‌­اکنون در نشست اتحادیه‌­ی ژئو فیزیک آمریکا در حال بحث و بررسی است. قرار است کارگاهی برای بررسی دقیق یافته­‌های تلسکوپ XRT ماهواره‌­ی هینود و دیگر مشاهدات این واقعه به وسیله‌ی TRACE، STEREO RHESSI، SOHO و سایر ابزارهای هینود برگزار شود. جمع‌­آ‌و‌ر‌‌‌‌ی‌ ‌چنین اطلاعاتی امکان ایجاد تصویری کامل‌­تر از منبع و تحول CME­ها را فراهم می­‌کند.